Blog voor vrouwen 45+
over beter omgaan met stress en herstel,
over de overgang en post-overgang en
over vitaal oud worden
met aandacht voor de invloed van hormonen en leefstijl
24 oktober 2024
Is de Menopauze hetzelfde als De Overgang?
Het antwoord is ‘Nee’, het is niet hetzelfde, maar de overgang en de menopauze hebben wel veel met elkaar te maken. In deze post leg ik beide begrippen uit, en worden ook de begrippen peri- en postmenopauze uitgelegd. Kenmerkende symptomen van de overgang worden besproken, en de vraag wanneer de overgang in een vrouwenleven valt, komt aan bod.
Overgang
Het zit zo: de overgang is de periode waarin het lichaam van een vrouw van de vruchtbare fase overgaat naar de onvruchtbare fase. Dus van de fase waarin vrouwen menstrueren en kinderen kunnen krijgen, naar de fase waarin een vrouw niet meer menstrueert en niet meer zwanger kan worden. De overgang bestaat uit drie verschillende perioden. De overgang begint met de peri-menopauze, dan volgt de menopauze en de jaren daarna noemen we de postmenopauze. Als er een nieuwe hormoonbalans in het lichaam is ontstaan is de overgang voorbij.
Menopauze
De menopauze is de allerlaatste menstruatie van een vrouw. Deze markeert dus het keerpunt in haar vruchtbaarheid. Alleen weet je niet direct wanneer je laatste menstruatie is. Dat weet je pas een jaar later. Als je een heel jaar geen menstruatie meer hebt gehad, kun je ervan uitgaan dat je de menopauze voorbij bent.
Perimenopauze
De peri-menopauze is de fase voorafgaand aan de menopauze. Dit is de periode waarin je hormonen beginnen te veranderen. Oestrogeen en Progesteron, de vrouwelijke geslachtshormonen, beginnen te schommelen. Dat kun je merken aan veranderingen in je menstruatie. Meestal wordt de cyclus eerst korter, daarna onregelmatiger; je menstrueert soms maanden niet en dan weer ineens vaak en soms zeer hevig. Dit proces loopt niet voor iedere vrouw hetzelfde. Het kan vrij chaotisch verlopen. Dat is ook de reden dat deze periode door vrouwen heel verschillend wordt ervaren.
Opvallend aan de peri-menopauze is, dat vrouwen in deze fase nog menstrueren, en ook last kunnen hebben van typische overgangsklachten als opvliegers en nachtelijk zweten.
Overgangsklachten
De productie van de vrouwelijke geslachtshormonen oestrogeen en progesteron (die ervoor zorgen dat een vrouw zwanger kan worden) neemt tijdens de overgang enorm af. Er zijn maar weinig vrouwen voor wie deze grote hormonale verandering probleemloos verloopt. Voor de meeste vrouwen (ongeveer 80%) geldt dat zij in meerdere of mindere mate last ondervinden van symptomen die horen bij de overgang.
Er zijn verschillende symptomen kenmerkend voor de overgang. De belangrijkste zijn:
- Opvliegers en nachtelijk zweten
- Verandering van de lichaamssamenstelling (brozere botten, minder spieren en meer vetweefsel, maar ook slappere huid, drogere slijmvliezen, en veranderingen voor pezen, gewrichten en bindweefsel)
- Mentale problemen: ‘brain fog’, geheugen- en cognitie- problemen, toenemende prikkelbaarheid en stemmingswisselingen, grotere gevoeligheid voor stress en het ervaren van een grote vermoeidheid
Postmenopauze
De overgang eindigt niet met de menopauze. Ook na de menopauze, als het bloeden is gestopt, is het lichaam nog bezig om toe te werken naar een nieuwe hormonale balans. Deze periode is voor de meeste vrouwen wel minder heftig dan de perimenopauze. Klachten nemen geleidelijk af.
De overgang, wanneer?
Net zoals er verschillen zijn in de leeftijd waarop vrouwen beginnen met menstrueren, zijn er ook verschillen in de leeftijd waarop de menstruatie in een vrouwenleven stopt.
Bij de meeste vrouwen duurt de overgang ongeveer 5 a 10 jaar. Er zijn wel grote verschillen tussen vrouwen. Sommige vrouwen merken er nauwelijks iets van, of hebben 1 of 2 jaar last van wat overgangsklachten. Er zijn ook vrouwen voor wie de klachten langer dan 10 jaar aanhouden.
De peri-menopauze begint voor de meeste vrouwen in Nederland ergens na hun 45ste en voor het 50ste levensjaar. Deze periode kan wel 6 of meer jaren duren en wordt afgesloten met de menopauze. Gemiddeld valt het moment van de menopauze voor Nederlandse vrouwen rond hun 51ste jaar. Maar let op! Dit is een gemiddelde. Het kan een stuk eerder EN een stuk later vallen, waardoor de hele overgang ook vroeger of later kan beginnen en eindigen.
24 oktober 2024
Beter slapen? vrouw 45+? Het kan echt!
Lekker dromen in winter en zomer
Het hele jaar door kun je mij ’s morgens vroeg in m’n roeibootje op de Vliet zien zitten. Met een beetje geluk weerkaats de zon op de boeg van de boot. Ik hoor allerlei vogels fluiten. Het kabbelen van het water tegen de boot maakt me blij. De zon op m’n huid is aangenaam en nog niet te warm. Mijn spieren warmen langzaam op en ik voel me energiek en sterk. Ik ben vroeg m’n bed uitgekomen om de drukte van motorboten voor te zijn en te kunnen genieten van de relatieve rust op het water.
Dat was vroeger wel anders
Vroeger had ik dit niet kunnen opbrengen. Ik kon me niet voorstellen dat ik, volledig vrijwillig m’n wekker om 6:45 uur af zou laten gaan en direct m’n bed uit zou komen. Ik hield ervan om uit te slapen. Ging vaak laat naar bed, en kon erop rekenen dat ik onmiddellijk in slaap viel zodra mijn hoofd mijn kussen raakte. En lang uitslapen vond ik heerlijk. Ik was een goede slaper. Vrienden noemden mij wel Marmo(t) als rijmpje op mijn naam.
Heel geleidelijk ging ik slechter slapen
Dat is veranderd in de loop van de tijd. Dat is geleidelijk gegaan. Ik doe mijn bijnaam van destijds geen eer meer aan. Moeilijk in slaap komen, na enige tijd slapen wakker worden om vervolgens lang wakker te liggen en voor de wekker wakker worden en niet meer in slaap komen, ik weet er inmiddels alles van.
Beter slapen door verandering van gewoonten
Op een gegeven moment kreeg ik er zoveel last van dat ik besloot dat ik er iets aan wilde doen. En dat heeft me goed geholpen! Na het opzoeken van informatie over beter slapen ben ik gaan experimenteren met de tips die ik tegenkwam. Dat ging met vallen en opstaan. Ik heb m’n gedrag op sommige punten aangepast om mijn nachtrust te verbeteren. En dat werkt. Meestal. Ik voel me weer energiek. En het zorgt ervoor dat ik 3 keer in de week zonder pijn en moeite om 6.45 uur m’n bed uitkom om te kunnen genieten van het roeien. Het hele jaar door. Ja, ook opstaan in het donker vind ik niet meer zo erg.
Hoort slechter slapen bij het ouder worden?
Dat is wel de ervaring van veel mensen. Maar slecht slapen ligt lang niet alleen aan het stijgen der jaren. Er is voor veel mensen een relatie met hun leefstijl. Slecht slapen kan ook komen door:
- stress
- verkeerde eetgewoonten
- te weinig bewegen
- voor vrouwen 45+: de Overgang
En het goede nieuws is: je leefstijl kun je veranderen zodat je weer lekker kunt slapen. Zelfs tijdens de overgang is verbetering van slaap mogelijk door je leefstijl aan te passen.
Hoe slaap jij?
Wil je ook (weer) beter slapen? Kijk in de agenda voor workshops of webinars. Eén-op-één begeleiding kan ook. Gratis kennismakingsgesprek!
17 oktober 2024
Last van stress (burn-out) of de Overgang?
Wanneer je begin 40 bent en klachten hebt als concentratie en geheugen problemen, weinig energie of grote vermoeidheid, stemmingswisselingen en last van angst, is de kans groot dat je de oorzaak niet zoekt in schommelingen in je vrouwelijke hormonen. Maar je klachten kunnen daar wel mee te maken hebben. Ook als je nog menstrueert. Je vrouwelijke hormoonhuishouding begint al 10, en soms wel meer jaar voor de menopauze (het moment van je laatste menstruatie) te veranderen. De meeste vrouwen merken daar niets van. Maar er zijn ook vrouwen die er veel last van hebben.
Hoe ziet die last er uit? Het gaat niet alleen om lichamelijke klachten. Deze hormoonschommelingen kunnen ook een groot effect hebben op je psychische welzijn. Vergelijken we de psychische klachten die tijdens de Overgang worden ervaren met de klachten bij een Burn-out dan vallen de overeenkomsten op. Vergelijk onderstaande rijtjes maar eens met elkaar.
| Overgangsklachten
vermoeidheid, weinig energie concentratieproblemen vergeetachtig niet helder kunnen denken (brainfog) snel geïrriteerd, in tranen of boos angstig of somber slaapproblemen libido verlies opvliegers nachtelijk zweten gewichtstoename, vooral op de buik spierverlies afnemende botdichtheid (osteoporose) afnemende zorgzaamheid
|
Klachten bij een Burn-out
uitgeput concentratieproblemen vergeetachtig niet helder kunnen denken (brainfog) snel geïrriteerd, in tranen of boos angstig en somber slaapproblemen libido verlies overgevoelig voor heftige prikkels (fel licht, harde geluiden)
|
Je leefstijl veranderen helpt in beide gevallen!
Zowel overgangsklachten als de klachten die bij een Burn-out horen zijn goed aan te pakken met leefstijlveranderingen. Beter slapen, beter leren ontspannen, gezond eten en op de goede manier bewegen helpen om je hormonen weer in balans te krijgen, of het nu om de overgang gaat of om stress of een burn-out.
Juist ook bij een Burn-out!
Bij een burn-out wordt tegenwoordig met name psychologische begeleiding aangeboden. Wanneer er sprake is van uitputting (van de bijnier en bijbehorende hormonen) is eerst altijd lichamelijk herstel nodig. Lichamelijk herstel moet komen voordat eventuele psychische begeleiding start. Werken aan psychische processen kost immers veel energie, maar die energie heeft iemand met een Burn-out helemaal niet. De energie die nodig is voor een psychologisch begeleidingstraject, moet dus eerst opgebouwd worden door te werken aan de lichamelijke gezondheid en de herstel van de hormoon balans. Dus eerst het lichaam herstellen met leefstijlaanpassingen. En dat is ook een goede aanpak voor overgangsklachten.
Verschillen in aanpak bij Burn-out en Overgang
Er zijn ook verschillen om overgangsklachten of stress-klachten aan te pakken.
- Bij overgangsklachten is het altijd de moeite waard om te onderzoeken of hormoonsuppletie (HST) kan helpen. Of het kan worden ingezet hangt af van de individuele gezondheid, klachten, leeftijd en fase van de overgang waarin je zit. Vraag je huisarts naar de mogelijkheden, of als de huisarts dit niet wil, vraag om een doorverwijzing naar een gynaecoloog. Bij een burn-out helpt hormoonsuppletie niet.
- De duur van begeleiding is anders. Wanneer er sprake is van een burn-out duurt herstel over het algemeen, langer dan de aanpak van overgangsklachten.
Meer weten? Neem contact met me op of kijk onder Aanbod voor de mogelijkheden.
10 oktober 2024
Welk voorbeeld volg jij?
Hoe kijk jij aan tegen vrouwen in de leeftijd 45+?
Zie je vooral veroudering en verval? Of zie je vrouwen in de kracht, ja, in de bloei van hun leven? En hoe werkt dat beeld door in jouw leven?
Mijn beeld van ‘vrouwen op leeftijd’
Toen ik als 54 jarige begon met roeien en lid werd van mijn roeivereniging (Rijnland) werd ik geconfronteerd met het beeld dat ik zelf had van vrouwen “op leeftijd”. Tot mijn starre verbazing kwam ik op Rijnland heel veel vrouwen tegen die ouder waren dan ik, maar een stuk vitaler waren dan ik me op dat moment voelde. Dat heeft mijn beeld van vrouwen 50+, 60+ 70+ en ook 80+ echt veranderd. Zij lieten mij zien dat je heel vitaal, sportief en actief kunt zijn tot op hoge leeftijd. En dat wilde ik ook!
Beeld overboord
Het beeld dat ik van vrouwen op leeftijd had kon overboord. Hoe dat beeld was? Overdreven gesteld zag ik vooral fysiek verval voor me. Mijn beeld was dat van een niet meer zo zelfverzekerde, iets te zware vrouw die voorzichtig aan deed en steeds minder bewoog, waarvoor je de deur openhield en plaats maakte in het OV. Vrouwen op leeftijd associeerde ik met wijsheid, maar bij dat beeld hoorde ook het tobben met gezondheid en lijden onder stress, volle agenda’s en de Overgang. En tot mijn ongenoegen begon ik zelf steeds meer op dat beeld te lijken.
Voorbeeld
Dat beeld paste totaal niet bij de realiteit op mijn roeivereniging. Bij de vrouwen die ik hier had ontmoet, bij deze club vrouwen, wilde ik ook graag horen. Zij werden mijn voorbeeld. Maar het was me ook duidelijk dat als ik wilde worden zoals zij, ik me ook (meer) moest gaan gedragen zoals zij. Ik moest mijn leefstijl aanpakken.
Goed voorbeeld doet goed volgen
Nu, bijna acht jaar later, durf ik zonder schroom te zeggen dat ik hoor bij de club actieve en vitale vrouwen “op leeftijd”. De voorbeelden op de roeivereniging hebben me daar zeer bij geholpen. Ze lieten zien dat het mogelijk is om een leuk, energiek en vitaal leven te leiden als je in de tweede helft van je leven aankomt. Dat heeft in de eerste plaats invloed gehad op mijn mindset. Ik begon erin te geloven dat ik zelf invloed had op hoe ik me voelde. Al zat ik in de Overgang en had ik enorme last van stres, ik was in staat mijn leefstijl aan te passen. Deze mindset heeft me vervolgens geholpen om mijn leefstijl ook daadwerkelijk aan te passen.
Wil je een keertje sparren om te kijken wat jou kan helpen aan meer vitaliteit en energie? Weten wat jij moet doen om weer het gevoel te krijgen dat je vooruitgaat in plaats van achteruit? Dat je weer energie hebt voor leuke en nieuwe dingen?
- volg een van mijn Workshops: (kijk in de agenda voor de planning)
- Beter slapen voor vrouwen 45+
- Stressles geeft less stress voor vrouwen 45+
- De focus op groei en herstel voor vrouwen 45+
- De ins en outs van een gezond gewicht voor vrouwen 45
- Maak een (gratis) kennismakingsafspraak om te kijken of ik je kan helpen in persoonlijke gesprekken
- Lees mijn blogs voor vrouwen 45+
- Schrijf je in voor mijn nieuwsbrief
- Volg me op facebook, instagramm of linkedin